ดนตรีของชาวม้งในเขตพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

งานวิจัยเรื่อง ดนตรีของชาวม้งในเขตพื้นที่ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้ระเบียบวิจัยทางด้านดนตรีชาติพันธุ์วิทยา (Ethno musicology) นำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนาวิเคราะห์ (Descriptive Analysis) ในการเก็บข้อมูล และการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการวิจัยดนตรีของชาวม้งมีหลายชนิดได้แก่ แคน(เค่ง) ตร้าบล่าย ตร้าเซเล ไม่สามารถระบุได้แน่นอนว่าอยู่ในสังคมวัฒนธรรมม้งมานาน ทั้งนี้เนื่องจากม้งไม่มีตัวหนังสือของตนเอง จึงไม่มีการบันทึกประวัติศาสตร์ไว้ บทบาทของดนตรีม้งต่อสังคมเกี่ยวข้องกับขนบธรรมเนียม ประเพณีอย่างแยกไม่ออกมีการสอดแทรกข้อห้าม ข้อนิยม ข้อปฏิบัติต่าง ๆลักษณะกายภาพของเครื่องดนตรีชาวม้งผลิตจากวัสดุธรรมชาติซึ่งหาได้จากป่า เช่น ไม้ไผ่ ไม้ต่าง ๆ และใช้ทองแดงประกอบเป็นส่วนลิ้นของแคน เค่ง ตร้าบล่าย และตร้าเซเล จัดอยู่ในกลุ่มประเภทเครื่องเป่า เค่ง และตร้าบล่าย มีลิ้นทำจากโลหะทองแดง ลักษณะคล้ายปี่จุมของดนตรีล้านนา ดนตรีชาวม้งที่บ้านหนองหอยได้รับการฟื้นฟูและปรับประยุกต์ใช้เพื่อนำไปส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม นอกจากนี้ได้นำดนตรีโดยการจัดทำตัวอย่างสื่อ แผนการจัดการเรียนรู้ดนตรีสู่ระบบการเรียนการสอนในโรงเรียนในชุมชนโดยจัดเป็นหลักสูตรท้องถิ่น ผลิตสื่อการเรียนด้วยวีดิทัศน์ควบคู่กับหลักสูตร ส่งเสริมเยาวชนม้งเล่นดนตรีเพื่อเป็นแรงผลักดันดนตรีม้งไปสู่สายตาของภายนอกชุมชน หรือประชาชนทั่วไป จัดโครงการอนุรักษ์และส่งเสริมงานประเพณีโดยใช้ดนตรีม้งประกอบประเพณีพิธีกรรม จัดตั้งพิพิธภัณฑ์ศูนย์ประวัติศาสตร์ม้ง และจัดห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้ชาวม้ง