แนวทางการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาแบบเรียนรวมของโรงเรียนบ้านบ่อหิน ตำบลตลาดขวัญ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพการจัดการศึกษาแบบเรียนรวมของโรงเรียนบ้านบ่อหิน ตำบลตลาดขวัญ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ 2) เพื่อศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรวมของโรงเรียนที่มีการปฏิบัติที่ดี และ 3) จัดทำแนวทางการพัฒนาคุณภาพ การจัดศึกษาแบบเรียนรวม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ประกอบด้วย บุคลากรของโรงเรียน บ้านบ่อหิน จำนวน 14 คน ผู้ปกครองนักเรียนที่มีความต้องการพิเศษ จำนวน 54 คน กรรมการสถานศึกษา จำนวน 7 คน และโรงเรียนที่มีแนวปฏิบัติที่ดีด้านการจัดการเรียนรวม จำนวน 3 โรงเรียน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์ ผลการวิจัย พบว่า 1. สภาพการจัดการศึกษาแบบเรียนรวมของโรงเรียนบ้านบ่อหิน ตำบลตลาดขวัญ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้การจัดการเรียนรวมตามโครงสร้างซีท (SEAT Framework) โดยรวมมีการปฏิบัติ/เป็นจริงอยู่ในระดับมาก เมื่อเรียงลำดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อยตามลำดับ ด้านนักเรียน (Student : S) ด้านเครื่องมือ (Tool : T) ด้านสภาพแวดล้อม (Environment : E) และด้านกิจกรรมการเรียนการสอน (Activity : A) 2. แนวทางการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาแบบเรียนรวมจากโรงเรียนที่มีแนวปฏิบัติที่ดี ด้านการจัดการเรียนรวม พบว่า 1) ด้านนักเรียน มีระบบการคัดกรอง การเรียนปรับพื้นฐาน มีการจัดห้องเรียนชั้นพิเศษ การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) และการประเมินที่สอดคล้องกับแผน IEP 2) ด้านสภาพแวดล้อม การสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ มีการจัดทำห้องเรียนคู่ขนาน ห้องการศึกษาพิเศษ ปรับปรุงสถานที่ เช่น ทางลาด ทางเชื่อม ให้สะดวก ปลอดภัย มีการชี้แจงผู้ปกครองเกี่ยวกับการจัดการเรียนการสอน 3) ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ที่เหมาะสม ให้นักเรียนมีส่วนร่วม การใช้กิจกรรมต่าง ๆ ในการพัฒนา เน้นกระบวนการคิดและการลงมือปฏิบัติจริง มีการตรวจสอบและประเมินความรู้ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) 4) ด้านเครื่องมือ เครื่องมือในการบริหารจัดการ คือ ระบบ IEP ออนไลน์และระบบ SET เครื่องมือที่ใช้ในการจัดการเรียนการสอน คือ คอมพิวเตอร์ สื่อเฉพาะของนักเรียนที่มีความต้องการพิเศษ ซึ่งมีทั้งสื่อที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐและสื่อประดิษฐ์ 3. แนวทางการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาแบบเรียนรวมของโรงเรียนบ้านบ่อหิน ตำบลตลาดขวัญ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ 1) ด้านนักเรียน มีการส่งเสริมเจตคติที่ดี การส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีและสอนทักษะการป้องกันตนเอง 2) ด้านสภาพแวดล้อม ปรับปรุงสถานที่ให้เหมาะสม จัดสื่อและครูผู้สอนเฉพาะ ส่งเสริมการมีส่วนร่วมกับบุคคลภายนอก 3) ด้านกิจกรรมการเรียนการสอน ส่งเสริมการเรียนรู้หลักสูตรท้องถิ่น จัดกิจกรรมซ่อมเสริมและสร้างการเรียนรู้ร่วมกัน 4) ด้านเครื่องมือจัดบริการให้สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีให้ง่ายขึ้น จัดกิจกรรมบำบัด และจัดหาอุปกรณ์ที่จำเป็น จากการตรวจคุณภาพแนวทางการจัดการศึกษาแบบเรียนรวม 4 ด้าน พบว่า ทุกด้านอยู่ในระดับมากที่สุด