การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในมิติการพัฒนาจากภายใน กรณีศึกษาชุมชนในศนูย์พัฒนาโครงการหลวงหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

ชุมชนโครงการหลวงหนองหอย ตำบลแม่แรม อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ เป็น สถานที่นักท่องเที่ยวนิยมมาพักผ่อนจำนวนมากขึ้นในแต่ละปี รายได้จากการท่องเที่ยวเสริมสร้าง ความเป็นอยู่ของตนเอง ครอบครัวและชุมชนได้อีกทางหนึ่ง ชุมชนเองมีความต้องการเข้ามามี ส่วนรว่มในการจัดการการท่องเที่ยวของชุมชน แตย่ังขาดกระบวนการ วิธีการ งบประมาณในการ ดำเนินงาน จึงรวมกลุ่มกันขึ้นเป็นคณะกรรมการเพื่อร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมแก้ไขปัญหา และ พัฒนาการท่องเที่ยว ร่วมกับนักวิจัย ท้องถิ่นเพื่อจัดการท่องเที่ยว เพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไป ในทิศทางที่ดีขึ้น งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษาศักยภาพของคนและพื้นที่ในการจัดการ ท่องเที่ยวในชุมชน เพื่อศึกษาหารูปแบบ แนวทาง และวิธีการที่จะพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยการพึ่งตนเองของชุมชนในท้องถิ่นอย่างเหมาะสม ผลการศึกษาพบว่า ชุมชนหนองหอยมี จุดเด่นด้านธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ชุมชนมีการตั้งกฎระเบียบการควบคุมดูแลรักษาทรัพยากร ร่วมกัน มีความเหมาะสมที่จะส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงธรรมชาติ จัดตั้งศูนย์พัฒนาโครงการ หลวงหนองหอยเป็นแหล่งเรียนรู้สำคัญ พื้นที่ชุมชนส่วนใหญ่มีวิถีชีวิตประกอบอาชีพเกษตรกรรม การท่องเที่ยวจึงเป็นการท่องเที่ยวเชิงเกษตร และมีวัฒนธรรมชุมชนที่พัฒนาให้เป็นแหล่ง ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัฒนธรรมประเพณี พิธีกรรมของชาวม้งบ้าน หนองหอย เช่นเทศกาลปีใหม่ม้ง ผ้าปักลายม้ง สถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ได้แก่ ตำนาน ขุนหลวงวิลังคะ เป็นต้น แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนโดยการพึ่งตนเองของชุมชนในท้องถิ่นเป็นไป อย่างเหมาะสม ชุมชนบ้านหนองหอยสามารถพัฒนาการท่องเที่ยวให้เป็นการท่องเที่ยวอย่าง ยั่งยืน สอดคล้องกับสภาพบริบทของชุมชนด้านต่างๆ ได้แก่ ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม วิถี ชีวิต วัฒนธรรม ประเพณี โดยพัฒนาการท่องเที่ยวในลักษณะค่อยเป็นค่อยไป ดำเนินธุรกิจการ ท่องเที่ยวชุมชนอย่างมีส่วนร่วมเป็นกลุ่มหรือคณะกรรมการ ดำเนินการในรูปแบบสหกรณ์หรือ วิสาหกิจชุมชน มีเป้าหมายดำเนินการคือไม่เอาเงินเป็นตัวตั้ง ไม่หวังผลประโยชน์ส่วนตน ดำเนิน ธุรกิจแบบช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ทำให้กิจกรรมการท่องเที่ยวในชุมชนมีความเข้มแข็งและยั่งยืน ตลอดไป