การพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ดังนี้ (1) เพื่อศึกษาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของ ครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (2) เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของ ครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ และ (3) เพื่อวิเคราะห์ผลการพัฒนาสมรรถนะผู้นำ การเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ครูแกนนำ สังกัดสำนักงานศึกษาธิการจังหวัดเชียงใหม่ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาเอกชน จำนวน 19 คน ในการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณและ เชิงคุณภาพ ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้ 1) การศึกษาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ ทางวิชาชีพประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ดังนี้ (1) การมีอิทธิพลเชิงอุดมการณ์ มี 15 คุณลักษณะพฤติกรรม (2) การสร้างแรงบันดาลใจ มี 14 คุณลักษณะพฤติกรรม (3) การกระตุ้นทางปัญญา มี 16 คุณลักษณะพฤติกรรม (4) การบ่งชี้และวิสัยทัศน์ มี 12 คุณลักษณะพฤติกรรม และ (5) การคำนึงถึงความสำคัญของปัจเจกบุคคล มี 18 คุณลักษณะพฤติกรรม ซึ่งผลการศึกษาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงทั้ง 5 องค์ประกอบได้แสดงให้เห็นว่ามีความสอดคล้องกัน โดยในแต่ละองค์ประกอบผู้นำจะต้องมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ และมีแนวทางในการนำไปสู่ การปฏิบัติเพื่อนำโรงเรียนไปสู่การเป็นชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ 2) การพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ ทางวิชาชีพ พบว่า คู่มือมีความเหมาะสมและมีส่วนประกอบที่สำคัญ 4 ส่วนได้แก่ 1) การดำเนินการตามแนวทางการพัฒนา 2) การพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลง 3) การพัฒนาครูแกนนำ สู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ และ 4) การประเมินและติดตามการใช้คู่มือ 3) การวิเคราะห์ผลการพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพโดยใช้รูปแบบของ Kirkpatrick’s ได้แก่ 1) ความพึงพอใจของครูแกนนำ พบว่า ครูแกนนำมีความพึงพอใจในการฝึกอบรม เนื้อหาสาระ กิจกรรม สถานที่ วิทยากร สิ่งอำนวยความสะดวก โสตทัศนูปกรณ์ อยู่ในระดับมากที่สุด 2) ผลการเรียนรู้ พบว่า ครูแกนนำได้รับความรู้ ความเข้าใจ ทักษะการปฏิบัติใหม่เมื่อเสร็จสิ้นการฝึกอบรมและครูแกนนำมีคะแนนการทดสอบสูงกว่าก่อนการฝึกอบรม 3) พฤติกรรมการทำงาน จากผลการประเมินและติดตามพฤติกรรมการเปลี่ยนแปลงของครูแกนนำหลังการฝึกอบรม 120 วัน พบว่า ครูแกนนำได้รับความรู้และทักษะรวมทั้งแสดงความกระตือรือร้นที่มากขึ้น (4) ผลลัพธ์ต่อโรงเรียน พบว่า การจัดการเรียนการเรียนรู้มีประสิทธิผลและการจัดการเรียนรู้ในห้องเรียนได้รับการปรับปรุง นอกจากนี้ครูแกนนำสามารถพัฒนาเครือข่ายที่เน้นการเรียนรู้ของครูและความร่วมมือทางวิชาการซึ่งการแสดงพฤติกรรมดังกล่าวเป็นประโยชน์ต่อโรงเรียนอย่างยิ่ง จากการวิจัยสรุปได้ว่าการพัฒนาสมรรถนะผ่านการฝึกอบรมของครูส่งผลในการเพิ่มการเรียนรู้และการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของครู การพัฒนาสมรรถนะผู้นำการเปลี่ยนแปลงจึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนโรงเรียนสู่ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพและปรับปรุงคุณภาพการสอนและการเรียนรู้เพื่อเน้นประสิทธิภาพของผู้เรียนเป็นสำคัญ