ผลการใช้โปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพด ตำบลเมืองนะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลการใช้โปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพด การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาวิจัยกึ่งทดลอง แบบกลุ่มเดียววัดผลก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่เกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดที่ได้รับการตรวจคัดกรองระดับเอ็นไซม์โคลีนเอสเทอเรสในเลือดอยู่ในระดับไม่ปลอดภัย จำนวน 82 คน สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าประสิทธิภาพ E1/E2และสถิติ t – test ทำการวิเคราะห์ด้วยวิธีบรรยายและอภิปราย ผลการวิจัยพบว่า โปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดที่ได้รับการตรวจคัดกรองระดับเอ็นไซม์โคลีนเอสเทอเรส ในเลือดอยู่ในระดับไม่ปลอดภัย จำนวน 82 คน เพื่อใช้เป็นแนวทางการทำงานของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดในการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชมีค่าประสิทธิภาพของโปรแกรมมีค่าประสิทธิภาพ E1/E2 เท่ากับ 76.00/79.75 ซึ่งสูงกว่าที่ตั้งไว้ 75.00/75.00 แสดงว่าโปรแกรมมีประสิทธิภาพสูงกว่าเกณฑ์ที่กำหนด การเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ย ความรู้ก่อนและหลังใช้โปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพด พบว่า ก่อนการใช้โปรแกรม อยู่ในระดับปานกลาง และหลังการใช้โปรแกรม อยู่ในระดับมาก และผลการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยความรู้ก่อนและหลัง เข้าร่วมโปรแกรมดังกล่าว พบว่าเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดมีคะแนนเฉลี่ยหลังการใช้โปรแกรมสูงกว่า ก่อนการใช้โปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 สรุปได้ว่าโปรแกรมการส่งเสริมพฤติกรรมที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชสำหรับเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพด ตำบลเมืองนะ อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ ทำให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดมีความรู้และมีพฤติกรรมการปฏิบัติตัวที่ปลอดภัยจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช และผลการติดตามหลังการใช้โปรแกรมพบว่า เกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดมีการปฏิบัติตัวมากที่สุด คือ ไม่ใช้มือเปล่าผสมหรือคนสารเคมีกำจัดศัตรูพืช รองลงมา คือ ไม่ดื่มน้ำ สูบบุหรี่หรือรับประทานอาหารขณะฉีดพ่นสารเคมี