การสกัดและคุณลักษณะของเจลาตินสกัดจากหนังกระบือ

Abstract

หนังกระบือเป็นแหล่งวัตถุดิบทางเลือกในการนำมาสกัดเจลาตินและอาจใช้เป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์อาหารและยา การวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อสกัดเจลาตินจากโมเลกุลคอลลาเจนในหนังกระบือด้วยสารละลายกรดไฮโดรคลอริกหรือสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ และเพื่อศึกษาคุณลักษณะเจลาตินกระบือเปรียบเทียบกับเจลาตินโคในทางการค้า การวางแผนการทดลองสกัดใช้วิธีการวางแผนแบบส่วนประสมกลางศึกษาสองปัจจัย ได้แก่ ความเข้มข้นของสารละลายสกัดและเวลาสกัด การเพิ่มประสิทธิภาพร้อยละผลผลิตเจลาตินกระบือชนิด เอ และชนิดบี ที่ได้ปริมาณมากที่สุดและนำมาทดสอบคุณลักษณะเจลาติน ได้แก่ ลักษณะทางด้านเคมี กายภาพ (สี, ค่าวอเตอร์แอคติวิตี ความเป็นกรดด่าง ความชื้น) ด้านเคมี (เถ้า โปรตีน กรดอะมิโน) คุณภาพจุลินทรีย์ การระบุคุณลักษณะเจลาตินด้วยการดูดกลืนแสงยูวี การหักเหรังสีเอ็กซ์ และการตรวจสอบพันธะเคมี นอกจากนี้มีการรายงานสมบัติทางความร้อน สมบัติทางวิทยากระแส สมบัติทางกล และการวิเคราะห์โครงสร้างทางจุลภาค ผลการทดลองพบว่า แผ่นหนังส่วนสะโพกของกระบืออายุหกปีถูกนำมากำจัดขน และต้มจนสุก จากนั้นนำไปตากด้วยแสงแดดก่อนการสกัดเจลาติน ร้อยละผลผลิตขึ้นกับความเข้มข้นของกรดไฮโดรคลอริกหรือระยะเวลาแช่ในสารละลายโซเดียมไฮดรอกไซด์ และการสกัดด้วยกรดให้ร้อยละผลผลิตมากกว่าการสกัดด้วยสารละลายด่าง คุณสมบัติทางกายภาพของเจลาตินกระบือทั้งชนิด เอ และชนิด บี มีสีอ่อนกว่าเจลาตินโค คุณภาพด้านจุลินทรีย์ของเจลาตินกระบือได้มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมไทย คุณลักษณะทางเคมีและโครงสร้างของเจลาตินกระบือมีลักษณะคล้ายกับเจลาตินโค เจลาตินกระบือชนิด เอ มีโปรตีนและกรดอะมิโนที่ใกล้เคียงกับเจลาตินโคส่งผลให้สมบัติทางด้านความร้อน วิทยากระแส สมบัติทางกล คล้ายกับเจลาตินโค เช่นเดียวกับภาพโครงสร้างทางจุลภาค ดังนั้น ร้อยละผลผลิตและคุณลักษณะเจลาตินของกระบือจึงขึ้นกับวิธีการสกัดที่จะได้ผลผลิตที่มีคุณลักษณะตรงกับวัตถุประสงค์ในการนำไปใช้เป็นวัตถุดิบต่อไป